Vanwege de tentoonstelling ‘Dream-Art’ kwam ik terecht in Zuid-Limburg in de Abdij Rolduc en in één van de gangen hing het intrigerende werk ‘Roodkap’ van Marijke Beelen.

 

Tekst: Geertje Geertsma

 

Het was alsof Roodkapje erg haar best deed om de aandacht op zich te vestigen want eerder die dag liep ik in het Bonnefantenmuseum te Maastricht een niet zo vriendelijk ogend ‘Roodkapje’ van Marlene Dumas tegen het lijf evenals de wolf van Joannes Fijt (Antwerpen 1611-1661). De wolf van Fijt is woest grauwend en angstaanjagend. Dat klopt met het beeld van wolven, dat van de late Middeleeuwen tot in de 19e eeuw overheerste. Als gevolg van dit beeld is de wolf verworden tot de ‘grote boze wolf’ die teruggedrongen of weggevlucht is tot in verre, onherbergzame gebieden, zodat hij onzichtbaar werd. De wolf veranderde in een fabeldier, tot voor kort, want inmiddels is de wolf opnieuw gesignaleerd in Nederland.

Anderzijds heeft de ‘boze’ wolf zich in het sprookje van Roodkapje ontwikkeld tot een nogal laffe wolf, die oma en Roodkapje heel doorslikt en vervolgens dronken in slaap valt, om wakker te worden met een steen in zijn maag. De jager hoeft niet veel moeite te doen om de wolf te overmeesteren.

Ooit waren sprookjes doorspekt met erotische en zeer gewelddadige elementen. In de eerste versie van Roodkapje deelden zij en de wolf het bed. Ze was toen nog niet het onschuldige lieve meisje dat  grootmoeder koekjes ging brengen.

Sprookjes hadden in die tijd de functie om jonge mensen mentaal voor te bereiden op de harde kant van het bestaan. Wie meer wil weten over de ongekuiste versie van Roodkapje en andere bekende sprookjes  verwijs ik graag naar het boek ‘Beest in Bed’ van Marita de Sterck.

Marijke Beelen

Ik ontmoet Marijke Beelen in het prachtige Geuldal in Zuid-Limburg waar zij woont en werkt in een sprookjesachtige kasteelboerderij met haar partner en vier zwarte katten. Marijke Beelen heeft gestudeerd aan de Rijksacademie te Amsterdam in de richtingen grafiek en monumentale schilderkunst. Naast beeldend kunstenaar werkt zij als curator voor het museum ‘Land van Valkenburg’ te Valkenburg. En nee, ze heeft geen website maar via FB is het mogelijk met haar in contact te treden.

Marijke Beelen laat zich in haar beeldende werk inspireren door sprookjes, mythen en sagen, (Bijbelse) vertellingen, poëzie en muziek. Ze schildert rechtstreeks vanuit haar verbeelding. Haar grafisch werk is eveneens verhalend wat zich onder meer vertaalt in bijzonder vormgegeven boekjes.

Het ‘zwarte’ en de dieren zijn een terugkerend motief in haar werk en een overkoepelend thema in haar werk is ‘geborgenheid’. Volgens Marijke

Beelen zijn mensen altijd bang en altijd op zoek naar geborgenheid. Rituelen, verhalen en sprookjes helpen om die angst het hoofd te bieden. De wolf in de sprookjes van Marijke Beelen is geen bedreiging, hij is een beschermer en dat is de ware aard van de wolf. Marijke Beelen wijst mij er op dat de wolf het symbool is van moed, overwinning en moederlijke zorg.

Roodkap en Alex

Terwijl Roodkap een verbond sluit met de wolf duikelt Alex met rat en raaf door een opening in de aarde om terecht te komen in Wonderland. Hij komt er niet zonder kleerscheuren van af maar hij zal helen en de raaf zal hem daarbij helpen. Ooit zullen Roodkap en Alex elkaars wegen kruisen en wie weet worden ze vrienden of geliefden maar dat is nu niet belangrijk. Beiden leven op dit moment in hun eigen sprookje en ze zijn zich niet van elkaars aanwezigheid bewust. Alex staat op het punt de volwassen wereld te betreden. De magie die hem omringt zal bij hem blijven als Alex dat toestaat. En Roodkap, vergeet het ‘je’ er achter maar want ze is volwassen geworden, heeft tijdens het sprookje ontdekt dat de wolf niet haar vijand is, maar haar beschermer, en ze kan de wereld aan met haar wolf. Grootmoeder krijgt koekjes van eigen deeg.

En de jager? Deze jacht komt hem duur te staan, hij komt niet eens in de buurt van de vrouw waar hij zijn zinnen op heeft gezet. Roodkap wordt in dit sprookje niet gegeten en ze hoeft niet gered te worden. Het bloed stroomt door haar aderen, ze is vrij en vol van leven…..ze is een wolvin.

 

Meer lezen over kunst? Abonneer je hier (kosteloos) op het onlinekunstmagazine, KLIK HIER

 

Deel deze pagina via:
Geplaatst door: Roel Elbers
Op: 13 November 2019